دوز مصرف سوماتروپین در بدنسازی : سوماتروپین در بدنسازی به رشد عضلات و کاهش چربی کمک می‌کند. با این حال، استفاده نادرست می‌تواند عوارضی مانند اختلالات هورمونی و افزایش خطر بیماری داشته باشد.
سوماتروپین در بدنسازی: مزایا، عوارض و نکات مهم
مقدمه :سوماتروپین هورمونی است که نقش حیاتی در رشد استخوان‌ها و عضلات بدن ایفا می‌کند. این هورمون به طور طبیعی در بدن تولید می‌شود و برای رشد فیزیکی و تکامل بدن ضروری است. در برخی از موارد، مانند کمبود هورمون رشد یا کوتاهی قد در کودکان و بزرگسالان، پزشکان سوماتروپین را به‌عنوان درمان تجویز می‌کنند. تزریق سوماتروپین معمولاً به‌صورت عضلانی یا زیرپوستی انجام می‌شود. این درمان به‌ویژه برای کودکان با مشکلات رشد و بزرگسالانی که کمبود هورمون رشد دارند، مفید است. از آن‌جا که مصرف صحیح سوماتروپین می‌تواند به بهبود رشد و عملکرد جسمی کمک کند، شناخت صحیح نحوه مصرف، مزایا و عوارض این هورمون بسیار حائز اهمیت است. اگر فرزند شما با مشکل رشد مواجه است یا دچار علائم کمبود هورمون رشد هستید، بهتر است با یک متخصص غدد مشورت کنید تا درمان‌های مناسب را دریافت کنید. از طریق سایت دکترتو می‌توانید به راحتی وقت ملاقات حضوری با بهترین پزشکان متخصص تنظیم کرده و یا به صورت تلفنی و متنی مشاوره دریافت کنید.
سوماتروپین چیست؟
سوماتروپین (Somatropin) یک هورمون رشد است که به‌طور طبیعی توسط غده هیپوفیز در بدن تولید می‌شود و به نام هورمون رشد انسانی (Human Growth Hormone یا H.G.H) شناخته می‌شود. این هورمون مسئول تحریک رشد استخوان‌ها، عضلات و سایر بافت‌های بدن است. سوماتروپین به‌ویژه در دوران کودکی و نوجوانی اهمیت دارد، اما برای بزرگسالان نیز نقش حیاتی در حفظ سلامت عمومی بدن ایفا می‌کند. کمبود سوماتروپین می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی در سلامت، از جمله ریزش مو، خشکی پوست، ضعف عضلات، افزایش وزن، افسردگی، کاهش توانایی‌های ذهنی مانند کاهش تمرکز و توجه، پوکی استخوان و افزایش خطر بیماری‌های قلبی و عروقی شود. بنابراین، استفاده از سوماتروپین برای افرادی که با کمبود این هورمون روبرو هستند، می‌تواند مزایای زیادی داشته باشد و از این رو پزشکان در موارد خاص این هورمون را تجویز می‌کنند.
دوز مصرف سوماتروپین در بدنسازی
سوماتروپین در بدنسازی: مزایا، عوارض و نکات مهم : سوماتروپین یک هورمون رشد است که به‌صورت آمپول تجویز می‌شود و می‌توان آن را به دو صورت زیرپوستی (زیر پوست) و عضلانی (داخل عضله) مصرف کرد. با این حال، تزریق زیرپوستی رایج‌تر است و بیشتر پزشکان این روش را توصیه می‌کنند، چرا که جذب آن به آرامی و به‌طور تدریجی صورت می‌گیرد و نسبت به تزریق عضلانی درد کمتری دارد. هنگام تزریق سوماتروپین، باید مراقب باشید که محل تزریق را تغییر دهید و از تزریق دوباره در همان نقطه خودداری کنید، زیرا این کار ممکن است باعث تحریک یا آسیب به بافت‌ها شود. پیشنهاد می‌شود که قبل از استفاده از دارو، حتماً با پزشک خود مشورت کرده و یا دستورالعمل‌های موجود در بروشور دارو را به‌دقت مطالعه کنید تا از اشتباهات احتمالی در تزریق جلوگیری شود.
بهترین محل تزریق سوماتروپین
بهترین نقاط برای تزریق سوماتروپین در بدنسازی بسته به نوع تزریق متفاوت است. برای تزریق زیرپوستی، نواحی که حجم چربی بیشتری دارند مانند شکم و باسن مناسب‌ترین نقاط برای تزریق هستند. این نواحی از بدن به دلیل داشتن چربی زیر پوست، جذب دارو را به‌طور آهسته و ملایم انجام می‌دهند و در نتیجه درد کمتری ایجاد می‌شود. در افراد بدنساز که به‌طور خاص برای تقویت عضلات و کاهش چربی از سوماتروپین استفاده می‌کنند، تزریق در ناحیه شکم و اطراف ناف بسیار مؤثر است. دلیل این انتخاب، تجمع چربی در این نواحی است که باعث راحت‌تر بودن تزریق و جذب بهتر دارو می‌شود.
از سوی دیگر، در تزریق عضلانی، دارو سریع‌تر وارد جریان خون می‌شود و به‌طور مؤثرتری جذب بدن میگردد. در این نوع تزریق، معمولاً نواحی مختلفی مانند دو طرف شکم، بالای ران، خارج ران، ربع بیرونی باسن، عضله دلتوئید (بالای شانه) و پشت بازو به‌عنوان بهترین محل‌ها برای تزریق عضلانی در نظر گرفته می‌شوند. انتخاب محل مناسب بسته به هدف و راحتی فرد انجام می‌شود و توصیه می‌شود که برای هر تزریق جدید، محل تزریق تغییر داده شود تا از ایجاد حساسیت یا التهاب جلوگیری شود.
نحوه تزریق سوماتروپین دور ناف
بدنسازان برای تقویت قدرت عضلانی و کاهش چربی بدن معمولاً تزریق سوماتروپین را به صورت زیرجلدی در ناحیه اطراف ناف انجام می‌دهند. انتخاب این منطقه به دلیل تجمع چربی‌های شکمی در اطراف ناف است که هدف از تزریق، کمک به کاهش این چربی‌ها و بهبود ترکیب بدنی می‌باشد.
سوماتروپین در بدنسازی: مزایا، عوارض و نکات مهم
بهترین زمان مصرف سوماتروپین
افراد از اواخر سی سالگی تا اوایل پنجاه سالگی باید هورمون رشد تزریق کنند. بهترین زمان مصرف سوماتروپین در این سال‌ها اول صبح بعد از بیدار شدن از خواب است. افراد پنجاه سال به بالا که غده هیپوفیز آن‌ها دیگر قادر به تولید طبیعی هورمون رشد نیست هم باید قبل خواب شبانه، هورمون رشد سوماتروپین تزریق کنند. البته بهترین زمان مصرف سوماتروپین در افراد مختلف با توجه به تفاوت هدف آن‌ها از تزریق، فرق می‌کند. ورزشکاران و بدنسازان باید ناشتا قبل و بعد تمرین و قبل خواب سوماتروپین بزنند.
موارد مصرف داروی سوماتروپین
سوماتروپین به‌عنوان یک هورمون رشد مصنوعی، جایگزین هورمون رشد طبیعی بدن در بزرگسالان و کودکانی می‌شود که به‌طور طبیعی این هورمون را تولید نمی‌کنند. از این دارو در موارد مختلفی استفاده می‌شود که در ادامه به تفصیل توضیح داده خواهد شد.
۱. سوماتروپین برای کودکان
این دارو برای کودکانی که به کمبود هورمون رشد مبتلا هستند یا دچار اختلالات ژنتیکی خاصی مانند سندروم ترنر یا سندروم پرادر ویلی می‌باشند، تجویز می‌شود. برای این کودکان، دوز معمول سوماتروپین ۰.۴۷ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در هفته است. این دوز باید در طی ۶ تا ۷ روز به‌صورت تزریق زیرپوستی تقسیم شود.
۲. سوماتروپین برای زنان
برای خانم‌ها، مصرف سوماتروپین می‌تواند با هدف افزایش انرژی، بهبود میل جنسی، ارتقای کیفیت خواب، تقویت حافظه و ذهن و همچنین پرتر و برجسته‌تر کردن عضلات تجویز شود. دوز مصرفی این دارو برای زنان معمولاً ۱.۳ تا ۱.۵ برابر کمتر از دوز مصرفی برای مردان است. در زنان ورزشکار، دوز پیشنهادی معمولاً به ۴ تا ۸ واحد در دو دوز تقسیم می‌شود.
۳. سوماتروپین برای چربی شکم (تزریق سوماتروپین در شکم)
یکی دیگر از کاربردهای سوماتروپین، کاهش چربی شکم است. تزریق این دارو به ناحیه شکم می‌تواند به سوزاندن چربی‌های انباشته شده در این ناحیه کمک کند. با این حال، باید توجه داشت که تزریق سوماتروپین برای افزایش حجم عضلات طی یک یا دو هفته اولیه، اثر قابل توجهی در سوزاندن چربی ندارد. تغییرات در این زمینه ممکن است اندک باشد.
۴. سوماتروپین برای افزایش قد
سوماتروپین یک هورمون رشد طبیعی است که از غده هیپوفیز ترشح می‌شود و به رشد اندام‌ها در کودکان کمک می‌کند. پس از بسته شدن صفحات رشد در استخوان‌ها، دیگر هورمون رشد به‌طور طبیعی ترشح نمی‌شود و قد فرد افزایش نمی‌یابد. در حالی که این فرآیند در بزرگسالان متوقف شده است، مصرف سوماتروپین در کودکان می‌تواند به افزایش قد کمک کند. هرچند که شواهد علمی نشان نمی‌دهند که این دارو پس از ۲۵ سالگی توانایی افزایش قد را داشته باشد، اما تزریق آن در بزرگسالان می‌تواند به تقویت عضلات و حفظ سلامت استخوان‌ها کمک کند. به‌ویژه در افراد مسن که به دلیل نازک شدن مهره‌ها دچار کوتاهی قد می‌شوند، سوماتروپین می‌تواند به حفظ قد موجود کمک کند.
۵. سوماتروپین برای لاغری
برخی از مطالعات نشان داده‌اند که درمان با سوماتروپین می‌تواند منجر به کاهش اندک چربی بدن و افزایش توده بدون چربی شود، اما این دارو تاثیر قابل توجهی بر کاهش وزن ندارد. بنابراین، سوماتروپین نمی‌تواند به‌عنوان یک روش لاغری موثر در افراد چاق یا دارای اضافه وزن در نظر گرفته شود. این دارو بیشتر به کاهش بافت چربی بدن و افزایش توده عضلانی کمک می‌کند تا کاهش وزن کلی.
۶. دوره سوماتروپین برای افزایش حجم عضلانی
ورزشکاران و بدنسازان معمولاً از سوماتروپین برای افزایش حجم عضلات در دوره‌های خاص استفاده می‌کنند. این دارو در دوره‌های حجم به کمک افزایش بافت عضلانی می‌آید. طول دوره استفاده از سوماتروپین در این زمینه معمولاً نباید بیشتر از ۳ تا ۴ ماه باشد. در این دوره، دارو به‌طور روزانه و در دو دوز ۴ تا ۸ واحدی مصرف می‌شود. بعد از پایان دوره، چربی‌های انباشته شده در نواحی مختلف بدن مانند شکم، باسن و ران‌ها کاهش می‌یابند، و احتمالاً سایز لگن نیز کوچکتر خواهد شد.
۷. تاثیر تزریق سوماتروپین بر اندام تناسلی
در حال حاضر هیچ مدرک علمی معتبر وجود ندارد که نشان دهد تزریق سوماتروپین تأثیری بر رشد یا اندازه اندام تناسلی داشته باشد. هرچند مصرف برخی داروهای هورمونی در سنین خاص ممکن است موجب تسریع در رشد آلت تناسلی شود، اما هیچ‌گونه تاثیری بر اندازه نهایی آن نخواهد گذاشت. در واقع، رشد اندام تناسلی بیشتر تحت تأثیر عوامل ژنتیکی قرار دارد و استفاده از آمپول هورمون رشد در این زمینه نمی‌تواند تغییری ایجاد کند.
سوماتروپین در بدنسازی: مزایا، عوارض و نکات مهم
دوز مصرفی سوماتروپین
دوز مصرفی سوماتروپین باید به‌طور دقیق توسط پزشک تعیین شود، زیرا مقدار آن به شرایط فردی و سن شخص بستگی دارد. در زیر دوزهای مصرفی این هورمون رشد برای گروه‌های مختلف ارائه شده است:
میزان مصرف تجویز شده برای کودکان:
- سندروم نونان: حداکثر ۰.۰۶۶ میلی‌گرم/کیلوگرم/روز
- سندروم ترنر: حداکثر ۰.۰۶۷ میلی‌گرم/کیلوگرم/روز
- سندروم پرادر-ویلی: ۰.۰۳۴ میلی‌گرم/کیلوگرم/روز
- کمبود هورمون رشد: ۰.۰۲۴ تا ۰.۰۳۴ میلی‌گرم/کیلوگرم/روز
- بیماری مزمن کلیوی: ۰.۰۵ میلی‌گرم/کیلوگرم/روز
- کوچک بودن نوزاد در بدو تولد: حداکثر ۰.۰۶۷ میلی‌گرم/کیلوگرم/روز
- قد کوتاهی با علت نامعلوم: حداکثر ۰.۰۶۷ میلی‌گرم/کیلوگرم/روز
میزان دوز مصرفی سوماتروپین برای بزرگسالان:
بزرگسالانی که با کمبود هورمون رشد مواجه هستند باید سوماتروپین را مصرف کنند. بسته به اینکه کمبود هورمون رشد وابسته به وزن باشد یا خیر، دوز مصرفی تغییر می‌کند:
- غیر وابسته به وزن: دوز اولیه ۰.۱۵ تا ۰.۳ میلی‌گرم در روز بوده و سپس به‌طور تدریجی و با فاصله یک تا دو ماه یک‌بار به ۰.۱ تا ۰.۲ میلی‌گرم در روز کاهش می‌یابد.
- وابسته به وزن: دوز مصرفی برای این افراد به‌صورت ۰.۰۰۴ تا ۰.۰۱۶ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز خواهد بود.
عوارض جانبی مصرف سوماتروپین در بدنسازی
مصرف سوماتروپین ممکن است در برخی افراد منجر به بروز عوارض جانبی و واکنش‌های حساسیتی شود. این عوارض شامل تورم در صورت، لب‌ها و زبان، همچنین تنگی نفس است. در صورتی که عوارض جانبی شدید و جدی باشند، مراجعه به پزشک ضروری است. از جمله عوارض جانبی قابل مشاهده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نفخ شکم
- درد در ناحیه لگن و زانو
- ورم دست‌ها و پاها
- افزایش دمای بدن
- درد در ناحیه گوش
- گزگز کردن دست‌ها و کاهش حساسیت در انگشتان
- تورم در آرنج و فک
- تکرر ادرار
- خشکی دهان و بوی بد دهان
- افزایش فشار خون
- افزایش فشار داخل جمجمه، که ممکن است باعث مشکلات بینایی، سردرد و یا شنیدن صدای زنگ در گوش شود.
تاثیر سوماتروپین بر اسپرم
مطالعات نشان داده‌اند که سوماتروپین می‌تواند تاثیر مثبتی بر تولید اسپرم داشته باشد. این هورمون علاوه بر افزایش تعداد اسپرم‌ها، با تحریک غده هیپوفیز در مغز، موجب رشد سلول‌ها، عضلات و استخوان‌ها می‌شود. سوماتروپین به طور مستقیم و غیرمستقیم از طریق افزایش سطح IGF-1 کبدی، بر بیضه‌ها اثر می‌گذارد و تولید اسپرم را تحریک می‌کند.
عوارض سوماتروپین در بدنسازی
افرادی که سطح هورمون رشد در بدن آن‌ها به طور طبیعی در حد نرمال است و پزشک تجویز نکرده است که از سوماتروپین استفاده کنند، نباید این هورمون رشد را مصرف کنند. زیرا این هورمون ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند و تأثیر مثبتی بر سلامت فیزیکی یا قدرت جسمانی ندارد. به بدنسازان توصیه می‌شود که برای افزایش سطح هورمون رشد از روش‌های طبیعی استفاده کنند.
موارد احتیاط مصرف سوماتروپین عبارتند از:
- سابقه جراحی یا جراحت شدید
- دیابت
- مشکلات تنفسی
- بیماری‌های کلیوی یا وجود تومور
- بیمارانی که سابقه درمان‌های پرتو در ناحیه سر یا مغز دارند
موارد منع مصرف سوماتروپین عبارتند از:
- بیماران مبتلا به سندروم پرادر-ویلی که اضافه وزن شدید دارند
- سابقه انسداد مجاری هوایی یا آپنه خواب
- نارسایی شدید دستگاه تنفسی
سوماتروپین در بدنسازی: مزایا، عوارض و نکات مهم
سولات متداول درباره سوماتروپین در بدنسازی :
- سوماتروپین چیست؟ سوماتروپین هورمونی است که به رشد عضلات، استخوان‌ها و کاهش چربی کمک می‌کند و به طور طبیعی توسط غده هیپوفیز تولید می‌شود.
- چرا بدنسازان از سوماتروپین استفاده می‌کنند؟ برای افزایش حجم عضلات، کاهش چربی بدن و بهبود عملکرد ورزشی.
- آیا سوماتروپین باعث افزایش قد می‌شود؟ در بزرگسالان تاثیری بر افزایش قد ندارد، اما در کودکان با کمبود هورمون رشد، به رشد قد کمک می‌کند.
- بهترین زمان برای تزریق سوماتروپین چه زمانی است؟ بهتر است سوماتروپین را صبح زود یا قبل از خواب شبانه تزریق کنید.
- آیا سوماتروپین برای کاهش وزن موثر است؟ سوماتروپین می‌تواند به کاهش چربی بدن کمک کند، اما تاثیری قابل توجه بر کاهش وزن ندارد.
- عوارض جانبی سوماتروپین چیست؟ عوارض شامل تورم صورت، درد عضلات، تنگی نفس، افزایش فشار خون و افزایش فشار داخل جمجمه است.
- آیا سوماتروپین برای افراد سالم هم مناسب است؟ استفاده از سوماتروپین برای افرادی که سطح هورمون رشد طبیعی دارند، توصیه نمی‌شود و ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند.
- آیا تزریق سوماتروپین درد دارد؟ تزریق زیرپوستی درد کمتری نسبت به تزریق عضلانی دارد، اما ممکن است باعث حساسیت یا کبودی در محل تزریق شود.
- آیا استفاده از سوماتروپین برای خانم‌ها توصیه می‌شود؟ بله، در برخی موارد می‌تواند برای افزایش انرژی، بهبود کیفیت خواب و تقویت عضلات مفید باشد.
- چگونه باید سوماتروپین تزریق شود؟ سوماتروپین به صورت تزریق زیرپوستی یا عضلانی انجام می‌شود. تزریق زیرپوستی رایج‌تر است.
- آیا سوماتروپین در بدن باقی می‌ماند؟ سوماتروپین پس از تزریق در بدن به سرعت جذب شده و اثرات خود را می‌گذارد، اما به طور موقت در بدن باقی نمی‌ماند.
- دوز مصرف سوماتروپین چقدر است؟ دوز مصرفی بستگی به نیاز فرد، سن و شرایط پزشکی دارد و باید توسط پزشک تعیین شود.
- آیا سوماتروپین باعث افزایش اسپرم می‌شود؟ بله، سوماتروپین می‌تواند باعث افزایش تعداد اسپرم‌ها و بهبود تولید آن‌ها شود.
- آیا سوماتروپین تاثیری بر عضلات دارد؟ بله، سوماتروپین باعث افزایش حجم عضلات و کاهش چربی بدن می‌شود.
- آیا مصرف سوماتروپین برای افراد مسن مفید است؟ بله، مصرف سوماتروپین در افراد مسن می‌تواند به حفظ عضلات، تقویت استخوان‌ها و بهبود سلامت عمومی کمک کند.
